Een Stam Claeys uit Waarschoot meer dan vier Eeuwen in Kaprijke

B IX j     Désiré Francies CLAEYS

z.v. Karel Claeys (B VIII g) en Sophie De Rijcke

° Kaprijke 21-6-1849
x Zelzate 25-9-1878 Valentine Van Sele
† Kaprijke 21-6-1926


De oudste zoon van schoolmeester, koster en gemeenteontvanger Karel Claeys werd in Kaprijke geboren op 21-6-1849.  Als jonge man was hij 1,67 m groot, had een eivormig aangezicht, hoog voorhoofd, grijze ogen, lange neus, middelmatige mond en blond haar.

Net als zijn vader werd hij onderwijzer.  Hij begon zijn carrière in 1869 als hulp­onderwijzer in de gemeenteschool te Kaprijke in opvolging van zijn vader.  In een brief van 24-10-1873 bood Désiré aan het gemeentebestuur zijn ontslag aan, nadat hij in Lembeke met eenparigheid van stemmen tot hulponderwijzer benoemd was.  Zijn jaarwedde bedroeg toen 500 fr. en werd in 1875 opgetrokken tot 600 fr.  In zitting van 27-3-1875 wordt Désiré tot hoofdonderwijzer benoemd, nadat zijn voorganger wegens ziekte eervol ontslag kreeg.  Zijn wedde was toen 700 fr. en werd het jaar nadien verhoogd tot 800 fr. per jaar.

Op 29-jarige leeftijd huwde hij in Zelzate op 25-9-1878 met de 21-jarige Valentine Van Sele, die aldaar op 28-8-1857 geboren was in het gezin van Carolus Ludovicus en Maria Livina Van Hecke.

Het jaar na zijn huwelijk, in 1879 vaardigde de toenmalige minister van Onderwijs, de vrijmetselaar Van Humbeeck, onder het grote liberale ministerie van Frère-Orban, een wet uit, waarbij alle gemeenten een officiële lagere school moesten hebben, terwijl ze verbod kregen nog vrije (lees katholieke) scholen te subsidiëren.  Godsdienstonderwijs was slechts toegelaten buiten de lesuren ! Bovendien moesten de onderwijzers van de gemeentescholen gevormd worden in de staatsnormaalscholen, bekend om hun ongodsdienstigheid.

Die ongelukswet ontketende een echte schoolstrijd !  De bisschoppen verboden aan de ouders hun kinderen naar die goddeloze scholen te sturen en aan de onderwijzers er les te geven, op straffe van… het weigeren van de sacramenten.  Hierop namen vele onderwijzers ontslag.  In zitting van 11-9-1879 gaven alle 4 de gemeentelijke onderwijzers van Lembeke collectief ontslag en werd dit ontslag ook dadelijk aanvaard. (161)

Dank zij de grote financiële steun van de katholieken kwamen er in meer dan 2/3 van de Belgische gemeenten onmiddellijk katholieke scholen.  Merkwaardig was wel dat in Lembeke alle leerlingen naar het vrije onderwijs overstapten (in tegen­stelling tot Kaprijke !) en dat de gemeenteraad van Lembeke het aldus niet eens nodig achtte gemeentepersoneel te benoemen.

Désiré kon dank zij het hoge aanzien van zijn vader-koster-gemeente-ontvanger dadelijk weer aan de slag in het vrije onderwijs te Kaprijke.  In 1879 kwamen ze dan ook naar Kaprijke wonen in het huis van Carolina De Causmaecker in de Voorstraat nr. 24.  In 1880 stond hij op het nr 23 van dezelfde straat ingeschreven naast zijn ouders, als hoofdonderwijzer van het lager onderwijs en als winkelier.

Nadat de liberalen bij de verkiezingen van 1883 rake klappen kregen, bracht de wet van 20-9-1884 heel wat soelaas in de onderwijsmiddens.

In de raadszitting van Kaprijke op 30-10-1884 werden "gezien het klein getal kinderen, die de leergangen volgen in de beide gemeentescholen" met 8 stemmen tegen 1 (die ene stem kwam dan nog van burgemeester Thijsbaert !) de vrije jongensschool, bestuurd door Désiré Claeys en de vrije meisjesschool, bestuurd door Louise Schollaert, vanaf 1-10-1884 aangenomen en gesubsidieerd als vrije scholen.

Vanaf 1885 tot 1888 hadden ze een inwonende meid, Leonie Claeys, die in Adegem in 1869 geboren was.  Of er familiebanden waren is zeer onduidelijk, maar eerder onwaarschijnlijk.

Uit het raadsverslag van 14-3-1888 lezen we: dat volgens het verslag van de hoofdopziener der lagere scholen, het gemeentebestuur de leerlingen van meester Claeys in 2 beschikbare zalen van de gemeenteschool had geïnstalleerd; dat er in totaal 3 zalen beschikbaar waren ieder voor ± 60 leerlingen; dat de oorspronkelijke gemeenteschool nog gebruikt wordt door 23 leerlingen en de aangenomen school 180 leerlingen telt; dat er aldus voor 2 verschillende soorten scholen binnen 1 gebouw, ook slechts 1 speelplaats en 1 ingang is en dat aldus de kans op moei­lijk­heden vergroot; dat er aldus in 1 lokaal slechts 23 ipv 60 leerlingen zitten en in de 2 andere 80 en 100 moeten plaatsnemen ipv eveneens 60; dat er bij zijn schoolbezoek op 10 januari 1888 respectievelijk 70 en 90 leerlingen in die twee laatste klassen aanwezig waren en de lucht er zeer bezoedeld was, zodat zelfs twee kinderen onpasselijk werden; en dat de opziener daarom de fusie van de twee soorten scholen vraagt.

Het gemeentebestuur daarentegen werpt op, dat er hoegenaamd geen moei­lijk­heden zijn, noch tussen onderwijzend personeel, noch tussen de 2 soorten leerlingen, en dat de officiële onderwijzer na meer dan 30 jaar dienst, toch bijna aan stoppen denkt, en aanvaardt aldus geen fusie !

Uiteindelijk zakte het aantal leerlingen op 3 jaar tot praktisch nihil en werd in zitting van 20 juni 1891 tot de afschaffing van de gemeenteschool overgegaan, zodat meester Claeys en zijn leerlingen in wel wat betere omstandigheden werden gehuisvest. (162)

Na het overlijden van zijn vader die gemeenteontvanger was, werd door de raads­zitting van 11-12-1886 diens zoon Désiré met 6 stemmen tegen 4 (voor Alois Van Hevele) als opvolger benoemd.  Désiré laat zijn onderwijzersambt in de steek ten voordele van zijn veel jongere broer Emiel Ferdinand.  Hij volgt zijn vader eveneens op als koster op 21/10/1885 en hij werd telkens voor een periode van 3 jaar herbenoemd.  Zijn laatste herbenoeming was op 9/9/1921.  Hier vindt u twee bisschoppelijke documenten i.v.m. zijn benoeming en herbenoeming.  Zijn broer Emiel Ferdinand werd vanaf 1892 organist.

En later zullen we Désiré ontmoeten als boekhandelaar en slijter in sterke dranken.  Hij was ook boekhouder van de N.V. Silva, verzekeringsagent van N.V. "De Schelde", vertegenwoordiger van de Antwerpse Hypotheekkas en van het reisagentschap "Red Starline".

Désiré was een echte grapjas en met zijn wit baardje leek hij sprekend op Koning Leopold II.  Volgens familieoverlevering zou hij zich als dusdanig hebben laten doorgaan enkele uren voor het bezoek van de koning aan Eeklo.

Hij was drager van het Erekruis Eerste Klas, de herinneringsmedaille van Leopold II en het ereteken "pro ecclesia et pontifice".  Vooral op dit laatste was hij bijzonder fier.

Na een zeer rijk gevuld en aktief leven, genoot hij enkele jaren van een meer dan verdiende rust.  Doch plots werd hij door een bloedsopdrang geveld en bracht hij, grotendeels verlamd, nog verschillende jaren door in een zetel.  Hij overleed in Kaprijke, 9 dagen na zijn 77ste verjaardag en werd op 24 juni 1926 begraven.

Valentine was een strenge, autoritaire, vrome en enigszins zwaarlijvige vrouw, die later ook door een beroerte getroffen werd.  Ze was vele jaren bedlegerig en sloot voor goed haar ogen op 27 januari 1934 te Kaprijke.

Zij bracht 11 kinderen ter wereld, slechts 2 ervan stierven als klein kind.

  1. Maria Helena Claeys
    ° Kaprijke 23-4-1880.
    Zij was onderwijzeres en huwde in Kaprijke op 22-4-1914 met Omer Vanden Haute, die op 14 juli 1886 in Aspelare geboren werd.  Omer was handelaar in gummi-artikelen en overleed plots in Ukkel op 9-4-1952.  Zijn echtgenote was reeds overleden in hun villa op de Sumatralaan in Ukkel op 16 maart 1947.  Ze hebben één zoon en één kleindochter, die in Tarragona (Spanje) wonen.
     
  2. Josef Claeys (B X m)
    ° Kaprijke 16-8-1881
    x Maria Camilla De Langhe
     
  3. Anna Ludovica Claeys
    ° Kaprijke 23-11-1882.
    Was onderwijzeres en huwde op bijna 40-jarige leeftijd in Kaprijke op 25-2-1922 met Edmond De Groote, een negociant in granen en zaden, die in Zottegem op 11-7-1885 geboren was.  Edmond overleed in Zottegem op 26-1-1958 en Anna plots op 8-1-1961.
    Hun huwelijk bleef kinderloos.
     
  4. Martha Maria Amelia Claeys
    ° Kaprijke 28-8-1884.
    Was ook onderwijzeres en huwde er op 12 augustus 1907 met Rodolphe Van Isacker, die in Torhout op 25-6-1883 geboren was.  Hij was een zoon van apotheker Philogeen François en Aline Huyghebaert, beiden uit Torhout.  Hij was tuinbouwkundige en had een boomkwekerij in de Vrouwstraat te Kaprijke, nabij het station.  Hij was burgemeester van Kaprijke van 1938 tot 1944.  Hij overleed er op 6-5-1945.  Zijn echtgenote ging naar het Vaderhuis op 18-6-1950.  Zij hadden 6 kinderen.  Rodolphe was de oom van de bekende schrijver-historicus Frans Van Isacker en van professor-jezuiet Karel Van Isacker, de zonen van Rodolphes broer Philippe, oud-minister.
     
  5. Margaretha Julia Maria Claeys
    ° Kaprijke 31-5-1886.
    Ook zij behaalde het diploma van onderwijzeres maar baatte de kruidenierszaak van haar ouders verder uit.  Zij huwde in Lembeke op 13 mei 1919 met Oscar Stockman, zoon van Clement en Marie Walraeve.  Hij was in Lembeke op 11 februari 1893 geboren en oefende het beroep uit van verze­ke­ringsagent.
    Margriet overleed in Kaprijke op 30-6-1944 aan een slepende ziekte veroorzaakt door bloedvergiftiging na het eten van bedorven wildgebraad.  Ze liet 3 kinderen na.  Oscar vertrok vanaf 1955 naar Wondelgem, waar hij Hosanna Van Speybroeck huwde.  Hosanna, weduwe van Victor Vanden Broeck werd in Wondelgem op 2-5-1897 geboren.  Zij was de dochter van herbergier Leonardus en Elodia Maria Helsmoortelen uit de Marekstraat.  Oscar overleed in Wondelgem op 4-11-1962 maar werd in Lembeke begraven.
    Hosanna sloot voor goed haar ogen op 21 maart 1985 in Home De Bijloke te Gent.
     
  6. Petrus Paulus Adolphus Camille Claeys (B X n)
    ° Kaprijke 28-6-1887
    x Lembeke 10-9-1913 Magdalena Stockman
    xx Marie Louise Stockman
     
  7. Helena Sophia Francisca Claeys
    ° Kaprijke 17-11-1888.
    Zij was ook onderwijzeres.  Zij huwde in Kaprijke op 14 januari 1913 met Joseph Edmond Vanden Haute, een scheikundige die op 29 november 1881 in Aspelare geboren was.  Hij was een broer van Omer, de man van Hélène's oudste zuster Maria.  Hélène overleed plots in Leuven op 21-1-1929, nauwe­lijks 40 jaar oud, aan de gevolgen van een hartaanval bij de geboorte van hun dochter Andrea.  Ze hadden 7 kinderen.
    Edmond was handelaar in medische en chemische apparatuur en hertrouwde later met Martha Wuyts.  Hij was oud-strijder 1914-18 en voorzitter van de "Belgische Zieken van het kamp van Soltau".  Hij overleed in Ukkel op 19-7-1966.
     
  8. Maurice Alfred Claeys (B X o)
    ° Kaprijke 20-12-1889
    x Maria Bauwens
     
  9. Ester Agnes Claeys
    ° Kaprijke 20-1-1892
    † Kaprijke 24-7-1892
     
  10. Gabrielle Marie Claeys
    ° Kaprijke 13-7-1894
    Kaprijke 20-7-1894
     
  11. Amandus Joannes Antonius Claeys (B X p)
    ° Kaprijke 10-6-1897
    x Yvonne Vander Schueren.

Naar de top van deze blz

Inleiding
Inhoudstafel
Overzicht I - Overzicht II - Overzicht III
Doorzoek onze Claeys website

Meer stambomen

MijnPlatteland homepage
MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  21-04-2021
Copyright (c) 2024








OVER­ZICHT I
OVER­ZICHT II
OVER­ZICHT III

Achiel (B X l)
Adhemar (B XI b)
Albert (B XI j)
Amand (B X p)
André (B XI l)
Arthur (B XI d)
Bruno (B VIII b)
Bruno (B IX g)
Camiel (B X i)
Carolus Josephus (B VI e)
Carolus Ludovicus (B VIII g)
Carolus Ludovicus (B IX c)
Christoffel-Carolus (B IX h)
Constant (B IX i)
Cyriel (B X k)
Cyriel (B XI g)
Désiré Francies (B IX j)
Edmond (B X b)
Edmond (B X e)
Edmond (B X f)
Edmond (B X g)
Emiel (B X a)
Emiel Ferdinand (B IX k)
Francies (B IX f)
Franciscus (B V l)
Franciscus (B VII c)
Franciscus (B VIII f)
Franciscus Jacobus (B VI b)
Gerard (B X h)
Gerard (B XI e)
Gerard (B XI m)
Henri (B X c)
Ivo (B VIII h)
Jacobus (B V k)
Jerome (B XI f)
Joannes (B V i)
Joannes (B VII b)
Joannes Baptist (B VII a)
Joannes Bernardus (B VIII a)
Joannes Bernardus (B IX a)
Joannes Franciscus (B VI c)
Joannes Franciscus (B VIII e)
Josef (B X m)
Lionel (B XI c)
Maurice (B X o)
Maurits (B XI i)
Medard (B XI a)
Medard (B XI h)
Petrus (B V j)
Petrus (B VI d)
Petrus Anthonius (B VI a)
Petrus Anthonius (B VII d)
Petrus Anthonius (B VIII d)
Petrus Paulus (B X n)
Pieter Bernard (B IX e)
Pieter Dominicus (B VIII c)
Pieter Dominicus (B IX b)
Renaat (B X j)
Robert (B XI k)
Theofilus (B X d)
Theophilus (B IX d)

Zoek het op !


MijnPlatteLand.com