Het Meetjesland in het noorden van Oost-VlaanderenThis page in English

St.-Margriete, een Meetjeslands dorp

Waterland-Oudeman St.-Laureins Kaprijke St.-Jan-in-Eremo Watervliet Bassevelde
Klik op de afbeelding hieronder voor een grotere copij ervan. 
St.-Margriete en zijn geburen op een landkaart van 1973

Uit een landkaart van 1973

Geschiedenis

Een monumentje in de Sint-Margrietestraat, bij het binnenkomen van het dorp, herinnert aan de opgravingen van resten van de kerk van Nieuw-Roeselare.  Dit kerkje - al vermeld in 1243 - was opgericht op grond van Gozewijn van Roeselare.  Het is algemeen aan­vaard dat men deze kerk niet mag beschouwen als de eerste kerk van Sint-Margriete.  Die werd vermoedelijk al gebouwd in 1244, ten noorden van de huidige landsgrens, in de buurt van het 'Eiland'.  Ze werd vernield door de over­stroming van 1404.

H. MargaretakerkEen tweede kerk werd gebouwd in de omgeving van de 'Zoutput' in de Kruispolder, even ten zuiden van de grens.  De vloed van 1583 takelde de kerk erg toe.  Na vele jaren van mise­rabele omstan­dig­heden werd in 1673 in de Sint-Lievenspolder, op de plaats van het huidige kerkhof, een nieuwe kerk gebouwd door de tiendheffer, de Sint-Baafsabdij van Gent.  Pas in 1750 kreeg de parochie een eigen pastoor, voordien werd ze bediend door de pastoor van Waterland-Oudeman.

Bezienswaardigheden

H. Margaretakerk
De huidige neogotische kerk, met een spitse toren die van verre wenkt over het vlakke pol­derland, werd gebouwd in 1881.  Bouw­meester was Van Vaerenberg, die volgens de plannen van archi­tect De Perre-Montigny de werken uitvoerde voor 94300 fr.

Interieur
Boven het gotische hoofdaltaar uit 1898 bevindt zich een retabel dat de mar­teldood voorstelt van de H. Margareta van Antiochië, patrones van de parochie.  Er is een bekoorlijk zijaltaar voor Onze-Lieve-Vrouw (1901) uit het atelier van Matthias Zens.  In de kerk hangen enkele schilderijen uit de 17de eeuw: de 'Heilige Familie', de 'Kruisdood van Christus' en de 'Aanbidding der Wijzen'.  In het portaal staat een waardevol eikenhouten beeld uit 1750 van de H. Margareta die de draak vertrappelt, een werk van de Brugse Pieter Van Walleghem.

De boetekapel
Aan de oostkant van het kerkhof staat tussen eeuwenoude linden de boe­tekapel.  Deze vindt haar oorsprong in de heiligschennende diefstal, die in de kerk gepleegd werd in de nacht van 15 op 16 juni 1727, waarbij de hos­ties in de sloot rond het kerkhof geworpen werden.  Jarenlang bestond de traditie hier te bedevaarten tegen de kinkhoest; de verering ging gepaard met een boeteprocessie op Sinksen.

TiendepaalTiendenpalen
Het tiendrecht is van kerkelijke oorsprong.  Zowel de Roomse Kerk als de Karolingische vorsten hieven tienden: 1/10 van de opbrengst op de hoeve, hetzij in vruchten, hetzij in vee, moest afgestaan worden.  Een tienden­paal maakte duidelijk aan welk kapittel of abdij men tiendrecht moest betalen.  Tiendenpalen waren veeleer zeldzaam, er werd ook vaak een boom of doorn­struik geplant.
De tiendenpaal (1482) aan de Sint-Lievenspolderstraat, draagt de in­scrip­ties SB (Sint-Baafsabdij Gent) en Dornick (Kapittel van Doornik).  Een paal zonder inscripties is te vinden op een vijftiental meter van de Sint-Margrietestraat, ter hoogte van huisnummer 11.  Een derde tiendenpaal, staat spijtig genoeg niet meer op zijn originele plaats en vond samen met de dorpspomp een plaatsje voor de kerk.  Hij draagt het ken­teken SB (Sint-Baafs).

Kreken
Sint-Margriete is rijk aan kreken: de Vrouwkeshoekkreek, de Blokkreek, het Hollandersgat, de Molenkreek en de Val (zie fietstocht en wan­de­ling).

Bron: de uitstekende «Streekgids Meetjesland» gepubliceerd in 1998 door Natuur en Landschap Meetjesland vzw.
Een bijdrage van Antoine Blondeel en Walter Notteboom.

Meer over de kerkdiefstal van 1727 in tijdschrift «Ons Meetjesland»

Dank zij de Eecloonaer van 25 juli 1880 weten we van een erg ongeval tijdens de bouw van de huidige kerk.  Hier volgt het verhaal zoals het door een lezer werd overgeschreven.

St Margriete 17 juli 1880
Eergisteren hadden wij een schrikkelijk ongeval te betreuren.  Een werkman, op de hoogste stelling van den toren onzer nieuwe Kerk, bezig zijnde met eenen zwaren steen naar boven te halen, is met denzelven naar beneden gestuikt.  Het breken der koord gaf hiertoe aanleiding.  Zich voelende glijden, waagde de werkman eenen sprong naar het venster dat zich drie meter beneden de hoogste stelling bevindt, hij mist zijn doel en ploft naar beneden.  De zware schok van den steen deed zich door de gemeente hooren.  Eenieder, waaronder M.de Pastoor een der eersten was, ijlde naar de Kerk, onder den druk van een ijzingwekkend vermoeden.  De man lag buiten kennis, gewond aan het hoofd op een paar decimeters van den steen.  Men waste zijn hoofd en gebruikte middelen om hem tot bewustzijn te brengen, maar toen men hem tot de herberg van den heer Van Hoorickx wil overdragen, weigert hij en na eenigen tijd doet hij zelf den overgang.  Hij was nogthans van eene hoogte van twintig meters beneden gevallen; de wonde aan het hoofd was hem door den vallenden steen toegebracht.  Tot heden toe bevindt de man zich goed, hij wordt geen inwendige pijn gewaar.  Wij hopen dat hij er geen leed van hebbe en dat hij ook weldra in staat zal wezen zijn werk te hernemen.

In 1884 vierde St-Margariete een dubbel jubilee: de Heer en Mevr. Petrus Bonte-Verstrynge waren 25 jaar getrouwd en Petrus was 25 jaar voorzitter van de Muziekmaatschappij Ste-Cecilia.  Lees hier het rapport verschenen in de Gazette van Eecloo.

Op 29 december 1935 werd E.H. Van de Maele ingehuldigd als nieuwe pastoor.
Hier kan u een verslag lezen over dit feestelijk gebeuren.

St-Margenieten
In de Pastorie van Sint-Margenieten woont bijlange niet de eerste de beste.
We weten waarvan we klappen.
Een hele belefenis voor dedie die daar binnen graken.
Vergeet niet ook hier eens rond te kijken.

Oudere foto's van St-Margriete.

Holbewoners in St-Margriete in de 20ste Eeuw ?

Geboorten in St.-Margriete:
1796-1809 | 1810-1819 | 1820-1829 | 1830-1839 | 1840-1849 | 1850-1859 | 1860-1869 | 1870-1879 | 1880-1889 | 1890-1899 | 1900-1909 | 1910-1919 | 1920 -

Huwelijken in St.-Margriete:
1796-1819 | 1820-1839 | 1840-1859 | 1860-1879 | 1880-1899 | 1900-1919 | 1920-1939 | 1940-

Overlijdens in St.-Margriete:
1910-1929 | 1930-1949 | 1950-1969 | 1970-

Naar de top van deze blz
Meer foto's
Het MeetjeslandInhoudstafelDoorzoek onze Meetjesland webstek

MijnPlatteland homepage
MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  28-10-2023
Copyright Notice (c) 2024

Aalter
Adegem
Assenede
Balgerhoeke
Bassevelde
Bellem
Belzele
Bentille
Boekhoute
Donk
Doornzele
Eeklo
Ertvelde
Evergem
Hansbeke
Kaprijke
Kerkbrugge-Langerbrugge
Kleit
Kluizen
Knesselare
Landegem
Lembeke
Lotenhulle
Lovendegem
Maldegem
Merendree
Middelburg
Nevele
Oosteeklo
Oostwinkel
Overslag
Poeke
Poesele
Rieme
Ronsele
Sleidinge
St.-Jan-in-Eremo
St.-Kruis-Winkel
St.-Laureins
St.-Margriete
St.-Maria-Aalter
Ursel
Vinderhoute
Vosselare
Waarschoot
Wachtebeke
Waterland-Oudeman
Watervliet
Wippelgem
Zelzate
Zomergem